EYT Yasası ve Emeklilik Koşullarındaki Eşitsizlikler
2023 yılında yürürlüğe giren EYT yasası, emeklilik şartlarındaki eşitsizlikleri daha da belirgin hale getirdi. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan SSK’lılar, yaş şartı olmaksızın 5000 ila 5975 prim günü ve kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 yıl sigorta süresi ile emekli olma hakkına sahip olabiliyor.
1999 Sonrası Sigortalı Olanlar İçin Değişen Koşullar
Ancak, 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanların emeklilik koşulları farklı. Bu grup, 7000 prim günü doldurduktan sonra kadınlar için 58, erkekler için ise 60 yaşında emekli olabilecek. 30 Nisan 2008 sonrası sigortalı olanlar içinse, işçi statüsünde 7200 prim günü, esnaf ve memur statüsünde ise 9000 prim günü tamamlandığı tarihe göre emeklilik hakkı kazanılacak.
Kademeli Emeklilik Talepleri Artıyor
Bu düzenlemeyle birlikte, özellikle bir gün farkla emeklilik süresi 20 yıl uzayan sigortalılar, kademeli emeklilik talep ediyor. Bu durum, çalışanlar arasında büyük tepkiye yol açtı. Habertürk’te yer alan bilgilere göre, Emeklilikte Adalet Derneği (EMAD-DER) çatısı altında birleşen kademeli emeklilik bekleyenler, 31 Aralık 2000 tarihine kadar işe girenler için kadınlarda 43, erkeklerde 45 yaş sınırının getirilmesini öneriyor. Ayrıca, prim gün sayısının 7000 yerine 6400‘den başlatılarak her yıl 75 gün artırılması talep ediliyor.
30 Nisan 2008 Sonrası İçin Kademeli Emeklilik
30 Nisan 2008 sonrası sigortalı olanlar için kademeli emeklilik sistemi devam ediyor. Bu kapsamda, 7200 veya 9000 prim günü tamamlayan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabilecek. Ancak bu tarihten sonraki prim günü tamamlayanlar için emeklilik yaşı her iki yılda bir artacak. Çalışan birçok kişi, kesintisiz çalışmış olsa bile 65 yaşına kadar emeklilik hakkı kazanamayacak. 1 Ocak 2019 sonrası sigortalı olan erkekler ve 1 Ocak 2023 sonrası sigortalı olan kadınlar, memur veya esnaf statüsünde çalışsalar bile 65 yaşında emekli olabilecek. İşçi statüsündeki sigortalılar içinse, 1 Ocak 2024 sonrası sigortalı olan erkekler 65 yaşında emekli olabilecek.
Meclis’te Emeklilik Düzenlemeleri İçin Teklifler
Emeklilikteki eşitsizlikleri gidermeye yönelik çeşitli yasa teklifleri Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulmuş durumda. Son olarak, CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akçay, esnaf ve memurlar için 9000 prim günü şartının, işçilerde olduğu gibi 7200 prim gününe düşürülmesini içeren bir yasa teklifi sundu. Bu öneri, emeklilik yaşının prim günü ve işe başlama tarihine göre kademelendirilmesini öngörüyor. Bu öneriye göre, 8 Eylül 1999 ile 31 Aralık 2000 arasında sigortalı olanlar için emeklilik yaşı kadınlarda 49, erkeklerde ise 51 olarak belirlenirken, her yıl bir yaş artırılarak kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaş sınırına gerilemesi hedefleniyor.
